روتور و استاتور چیست و موتور القایی چگونه کار میکند؟
در این مقاله می خوانید
زمانی که در مورد الکتروموتور ها تحقیق می کنید، احتمالا به نام های آشنایی مانند روتور و استاتور را خواهید شنید. اما روتور چیست؟خالی از لطف نیست تا کمی بیشتر راجع به این قطعات که می شود گفت اجزای اصلی یک الکتروموتور هستند نیز بدانید. با نامیک سنتر همراه باشید.
وقت آن رسیده که تعاریف پیچیده ی کتابی را کنار بگذاریم و مستقیم برویم سر اصل مطلب! به بیان ساده و روان ، هر الکتروموتور از دو بخش اصلی روتور و استاتور تشکیل شده است. حال کمی بیشتر دقت کنیم که رتور و استاتور چیست و یک موتور چگونه کار می کند.
کافیست برای درک اولیه کارکد آن ها ئدر یک موتور الکتریکی تنها به معنای این کلمات دقت کنید:
- روتور(rotating) به معنای چرخان
- استاتور(stationary) به معنای ساکن
مشاهده قیمت و خرید الکتروموتور
روتور چیست؟
روتور(rotor) در داخل استاتور قرار دارد و بر روی شفت موتور AC نصب می شود. دلیل این چرخش و حرکت انرژی الکتریکی وارد شده به الکتروموتور است.
با چرخش روتور درون استاتور که در مرحله بعدی توضیح خواهیم داد، شافت موتور به گردش در آمده و در نهایت باعث می شود تا دستگاه مقابل(مثلا گیربکس صنعتی به حرکت در بیاید.)
روتور در واقع از ورقه های نازک فلزی(فولاد) ساخته شده که در درون آن هسته هایی از جنس آلومینیوم یا مس قرار دارد.
بعضا به جای واژه روتور از شافت یا آرماتور هم استفاده می شود. روتور دقیقا روی شفت استاتور قرار گرفته است که درون استاتور به گردش در می آید و شکاف هوایی بین این دو قطعه وجود دارد. در مقاله روش تست الکتروموتور می توانید در خصوص چگونی آزمون و تست روتور در الکتروموتور بیشتر بخوانید.
استاتور چیست؟
استاتور در واقع یک استوانه تو خالی که از چندین لایه فازی ساخته شده و در موتور الکتریکی ثابت است. روتور درون استاتور می چرخد و همین چرخش باعث تولید انرژی شده و موتور را به حرکت در میاورد. شیارهایی روی ورقه ها وجود دارند و سیم پیچ هایی درون این شیار ها جاسازی می شوند. این سیم پیچ ها به نام کلاف هم شناخته می شوند.
هر کلاف یا سیم پیچ با هسته هایی که درونش قرار می گیرد، یک آهنربا مغناطیسی می سازد. کلاف های استاتور مستقیما به منبع انرژی الکتریکی وصل می شوند و با برقراری جریان AC یک میدان مغناطیسی چرخنده تولید می کنند.
تا اینجا متوجه شدیم که دو بخش اصلی یعنی روتور و استاتور اساس کار یک موتور الکتریکی را تشکیل می دهند و دست و پا شکسته فهمیدیم که نقش هر یک چیست.
موتور یا الکترموتور القایی چگونه کار می کند؟
در پاسخ به این سوال که موتور القایی چگونه کار می کند باید عرض کنم با توضیحات روانی که خدمات شما دادیم تا الان حتما متوجه اساس کار یک موتور القایی شده اید.القای مغناطیسی انرژی را از استاتور به روتور منتقل می کند و گشتاور تولید شده برای چرخیدن و تولید انرژی به روتور نیرو وارد می کند.
این وارد کردن نیرو باعث چرخش روتور می شود در نتیجه این فرایند ساده انرژی الکتریکی به حرکتی تبدیل شده و به وسیله شفت یا شافت خروجی به دستگاه مقابل مانند گیربکس حلزونی یا گیربکس فلندر منتقل می شود. موتور های الکتریکی AC در ابعاد، توان و اندازه های مختلف وجود دارند که همه ی آن ها از همین قائده پیروی می کنند.
اساس کار روتور و استاتور
بیشتر بخوانید: روتس بلوئر
زمانی که جریان برق سه فاز یا تک فاز به سیم پیچ های استاتور می رسد و جریان برقرار می شود طبق قوانین فیزیک(قانون آمپر) نیروی مغناطیسی چرخان یا دورانی تولید می شود. طبق قانون فارادی، این میدان، ولتاژ را روی کنداکتورهای (conductor) میله ای که در هسته روتور قرار دارند، القا می کند.
این موضوع باعث می شود جریان میله های روتور برقرار شود.جریان روتور هم چنین باعث ایجاد میدان مغناطیس اطراف میله ها می شود و نیرویی به کنداکتور های درون میدان مغناطیسی اعمال می شود.
روتور چگونه در استاتور می چرخد؟
برای چرخش روتور درون استاتور و سهولت در این چرخش در دو طرف شافت خروجی بلبرینگ هایی قرار گرده که باعث چرخش دورانی و پیوسته آن می شود. از کاربرد های یک الکتروموتور که روتور و استاتور درون آن قرار دارند می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
- دستگاه های تراش
- دستگاه CNC
- آسانسور
- وینچ برقی
- گیربکس صنعتی
- پله برقی
- بلوور
جمع بندی
با طرز کار موتور القایی و اینکه روتور چیست و استاتور چه کاری انجام می دهد آشنا شدیم. در پایان ضمن تشکر از اینکه تا پایان همراه ما بودید، منتظر تکمیل این مقاله و همچنین آپدیت های جدید تر آن باشید.(آخرین آپدیت:2023/11/01)
روتور در واقع از ورقه های نازک فلزی(فولاد) ساخته شده که در درون آن هسته هایی از جنس آلومینیوم یا مس قرار دارد.
روتور(rotor) در داخل استاتور قرار دارد و بر روی شفت موتور AC نصب می شود. دلیل این چرخش و حرکت انرژی الکتریکی وارد شده به الکتروموتور است.
یک استوانه تو خالی که از چندین لایه فازی ساخته شده و در موتور الکتریکی ثابت است.
سلام و درود….
ممنون بابت مطلب مفیدتون , یک سوال دارم ‘ آیا هنگام چرخیدن روتور ، شفت ثابته یا اینکه شفت هم همراه روتور میچرخه؟
سلام و عرض ادب دوست من. خوشحالم براتون مفید بوده. بله روتور و شفت میچرخد