روغن مناسب برای گیربکس صنعتی
در انتخاب روغن مناسب برای گیربکس صنعتی، باید به عواملی مانند ویسکوزیته متناسب با شرایط کاری، نوع پایه روغن، مقاومت در برابر حرارت و فشار و سازگاری با قطعات داخلی توجه کرد. روغن باید در بازههای دمایی مختلف، عملکرد پایدار داشته باشد و مانع از ایجاد رسوب و سایش قطعات شود.
روغن کاری گیربکس صنعتی با ایجاد یک لایه روانکننده میان چرخدندهها و یاتاقانها، از سایش زودهنگام، ایجاد گرمای بیش از حد و خرابیهای پرهزینه جلوگیری میکند. ساختار گیربکس (حلزونی، خورشیدی، هلیکال یا بول هلیکال)، نحوه نصب و نوع طراحی آن تاثیر مستقیمی بر انتخاب نوع و حجم روغن دارند. در ادامه، با بررسی دقیق این نکات، راهنمای جامعی برای انتخاب روغن مناسب ارائه میدهیم.
در این مقاله می خوانید
انتخاب روغن مناسب برای گیربکس صنعتی
روغن گیربکس یا واسکازین، نوعی روغن صنعتی است که برای کاهش اصطکاک، خنککاری و محافظت از اجزای داخلی گیربکس مانند چرخدندهها و یاتاقانها استفاده میشود. در انتخاب روغن گیربکس صنعتی، باید به مشخصات فنی و شرایط کاری دستگاه دقت کرد. روغن نامناسب باعث کاهش عملکرد و افزایش فرسایش قطعات ماشینآلات صنعتی میشود. برای آشنایی با اجزای گیربکس صنعتی با نامیک سنتر همراه باشید.
روغن واسکازین گیربکس صنعتی با ویسکوزیته مناسب، در تمامی شرایط دمایی عملکرد مطلوبی از خود نشان میدهد؛ بنابراین، روغن گیربکس را باید بر اساس شاخصهایی مانند ویسکوزیته مناسب در دمای کاری، نوع پایه روغن (معدنی یا سنتتیک) و توصیههای سازنده گیربکس انتخاب کنید. رعایت این نکات باعث بهبود عملکرد، افزایش عمر مفید قطعات و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری میشود.
نکات مهم در انتخاب روغن مناسب گیربکس صنعتی
انتخاب روغن مناسب برای انواع گیربکس صنعتی به عوامل متعددی وابسته است. در ادامه، مهمترین عوامل تعیینکننده در انتخاب روغن گیربکس ماشین آلات صنعتی را معرفی خواهیم کرد.
ویسکوزیته مناسب
ویسکوزیته روغن باید با نوع گیربکس و شرایط کاری آن (دما، بار و سرعت) سازگار باشد. اگر ویسکوزیته خیلی پایین باشد، روغن نمیتواند لایه محافظ کافی ایجاد کند و اصطکاک و سایش افزایش مییابد. اگر خیلی بالا باشد، روانکاری کاهش و مصرف انرژی افزایش پیدا میکند.
مقاومت در برابر حرارت و ضداکسیداسیون
روغن گیربکس باید در دماهای کاری بالا پایدار بماند و دچار اکسیداسیون یا تشکیل رسوب نشود. اکسیداسیون باعث تغییر خواص روغن و تشکیل لجن یا رسوبات و مانع روانکاری صحیح میشود؛ از اینرو به قطعات آسیب میزند. انواع روغن گیربکس صنعتی از نظر مقاومت در برابر حرارت و اکسیداسیون متفاوت هستند و باید بر اساس شرایط کاری انتخاب شوند. درباره انواع روغن صنعتی بیشتر بخوانید.
نوع پایه روغن
انتخاب بین روغنهای معدنی یا سینتتیک باید بر اساس شرایط کاری و دمای عملیاتی گیربکس انجام شود؛ روغنهای سینتتیک در دماهای بالا و شرایط سختتر عملکرد بهتری دارند و دوام بیشتری نشان میدهند.
شاخص گرانروی (VI)
برای حفظ پایداری و عملکرد مناسب روغن در دماهای متغیر، استفاده از روغنی با شاخص گرانروی بالا بسیار مهم است؛ این نوع روغنها در تغییرات دمایی کمتر غلظت خود را از دست میدهند و روانکاری بهتری فراهم میکنند.
مقاومت در برابر فشار و سایش
روغن مخصوص گیربکس صنعتی باید شامل افزودنیهای ضدسایش و مقاوم در برابر فشار باشد. این افزودنیها با ایجاد لایههای محافظ، از تماس مستقیم قطعات در شرایط فشار بالا جلوگیری و از سایش و آسیبدیدگی گیربکس محافظت میکنند.
استفاده از روغن توصیهشده توسط سازنده
یکی از نکات مهم در انتخاب روغن مناسب گیربکس صنعتی، استفاده از روغن توصیهشده توسط سازنده است؛ روغنی که باتوجه به شرایط کاری و طراحی داخلی همان مدل، عملکرد بهینه گیربکس را تضمین میکند. هنگام خرید گیربکس صنعتی هم باید این موضوع را در نظر گرفت و برای انتخاب روغن مناسب، از مشاوره نمایندگی معتبر همان برند استفاده کرد.
سازگاری با آببندیها و واشرها
روغن گیربکس های صنعتی باید با مواد آببندی مانند واشر و اورینگ سازگار باشد تا از نشتکردن و آسیبرسیدن به سیستم جلوگیری کند. ناسازگاری روغن با این مواد میتواند باعث خرابی زودهنگام و کاهش عملکرد گیربکس شود. روغنهای معدنی و سنتتیک واکنشهای متفاوتی با مواد آببندی دارند که ممکن است منجر به تورم یا سفتشدن آنها شود.
قابلیت فیلتراسیون و جلوگیری از رسوب
روغن گیربکس باید بهراحتی از فیلتر عبور و از تشکیل رسوب جلوگیری کند. این خاصیت باعث میشود سیستم روانکاری تمیز بماند و عمر مفید فیلترها افزایش یابد. در نهایت عملکرد و دوام قطعات گیربکس را بهبود میبخشد.
در ادامه، انواع واسکازین صنعتی را بر اساس نوع گیربکس، از جمله حلزونی، هلیکال، خورشیدی و سایر مدلها بررسی میکنیم. برای هر نوع گیربکس، روغن مناسب باید با توجه به شرایط کاری و نیازهای فنی انتخاب شود.
روغن مناسب گیربکس خورشیدی
این نوع گیربکسها در ماشینآلات سنگین بهکار میروند و تحت فشار و دمای بالا عمل میکنند؛ بنابراین، انتخاب روغنی با مقاومت بالا در برابر اکسیداسیون و حرارت برای حفظ عملکرد بهینه و افزایش عمر مفید گیربکس ضروری است.
روغنهایی مانند Mobilgear XMP 680 (پایه معدنی) و Mobil Glygoyle 320 (پایه سینتتیک) با تحمل فشار زیاد و پایداری حرارتی بالا، گزینههای مناسبی برای این نوع گیربکسها هستند. تعویض اولیه روغن پس از 100 ساعت و در ادامه هر 1000 ساعت کارکرد توصیه میشود.
جدول حجم روغن گیربکس خورشیدی
تمامی مقادیر حجم روغن در جدولهای این مقاله بر حسب لیتر (L) هستند.
تیپ گیربکس | M1 | M2 | M3 | M4 | M5 | M6 |
R07 | 0.12 | 0.2 | 0.2 | 0.2 | 0.2 | 0.2 |
R17 | 0.25 | 0.55 | 0.35 | 0.55 | 0.35 | 0.4 |
R27 | 0.25/0.40 | 0.7 | 0.5 | 0.7 | 0.5 | 0.5 |
R37 | 0.30/0.95 | 0.85 | 0.95 | 1.05 | 0.75 | 0.95 |
R47 | 0.70/1.50 | 1.6 | 1.5 | 1.65 | 1.5 | 1.5 |
R57 | 0.80/1.70 | 1.9 | 1.7 | 2.1 | 1.7 | 1.7 |
R67 | 1.10/2.30 | 2.60/3.50 | 2.8 | 3.2 | 1.8 | 2 |
R77 | 1.20/3.00 | 3.80/4.10 | 3.6 | 4.1 | 2.5 | 3.4 |
R87 | 2.30/6.00 | 6.70/8.20 | 7.2 | 7.7 | 6.3 | 6.5 |
R97 | 4.60/9.80 | 11.70/14.00 | 11.7 | 13.4 | 11.3 | 11.7 |
R107 | 6.00/13.70 | 16.3 | 16.9 | 19.2 | 13.2 | 15.9 |
R137 | 10.00/25.00 | 28 | 29.5 | 31.5 | 25 | 25 |
R147 | 15.40/40.00 | 46.5 | 48 | 52 | 39.5 | 41 |
R167 | 27.00/70.00 | 82 | 78 | 88 | 66 | 69 |
روغن مناسب گیربکس حلزونی
گیربکسهای حلزونی بهدلیل ساختار خاص خود، به روغنهایی با ویسکوزیته بالا نیاز دارند تا تماس مداوم میان چرخدندهها را بهخوبی پوشش دهند. در این گیربکسها اکثرا از روغنهایی با گرید 220 یا 320 استفاده میشود. این روغنها با ویسکوزیته و فرمولاسیون مناسب، با ایجاد یک لایه پایدار روانکاری، از سایش، داغشدن و کاهش بازدهی در گیربکس حلزونی جلوگیری میکنند.
روغنهایی مانند Shell Tivela S320 و Mobil Glygoyle 30 باتوجه به ویسکوزیته بالا و خواص ضدسایش و حرارتی، گزینهای مناسب برای روانکاری موثر گیربکسهای حلزونی است.
جدول حجم روغن گیربکس حلزونی گرد (VF/MVF)
مدل گیربکس | N | A-V | PAM | FR-FC |
VFV30 | 0.045 | – | – | – |
VFV44 | 0.075 | – | – | – |
VFV49 | 0.12 | – | – | – |
VFV53 | 0.32 | – | – | – |
VFV63 | 0.5 | – | – | – |
VFV67 | 0.87 | – | – | – |
VFV86 | – | – | – | |
VFV110 | 1.7 | 2.8 | PAM2.4 | 2.4 |
VFV130 | 3.3 | 3.9 | PAM3 | 3 |
VFV150 | 3 | 2.5 | PAM3 | 4.3 |
VFV185 | 5 | 9.6 | PAM4.8 | 7.8 |
VFV210 | 7.5 | 15 | PAM11 | 11 |
VFV250 | 10.5 | 28.4 | PAM22.6 | 22.6 |
جدول حجم روغن گیربکس مکعبی
سایز گیربکس | B3 | B8 | B6-B7 | V5 |
25 | 0.02 | 2.2 | 2.5 | 3 |
30 | 0.04 | 3.3 | 3.5 | 4.5 |
40 | 0.08 | 5.1 | 5.4 | 7 |
50 | 0.15 | |||
63 | 0.3 | |||
75 | 0.55 | |||
90 | 1 | |||
105 | 1.6 | |||
110 | 3 | |||
130 | 4.5 | |||
150 | 7 |
روغن مناسب گیربکس هلیکال
گیربکسهای هلیکال بهدلیل ساختار دندههای مارپیچی و تماس مداوم سطوح، نیاز به روانکاری مؤثر و دفع حرارت مناسب دارند. برای حفظ عملکرد و افزایش عمر مفید این گیربکسها، روغن با ویسکوزیته مناسب و خواص حرارتی بالا انتخاب کنید. بستهبه نوع کاربری، روغنهایی با گرید ویسکوزیته ISO VG 220، مانند Mobil SHC 630 و Shell Omala S2 G 220، گزینههای مناسبی برای گیربکسهای هلیکال محسوب میشوند.
جدول حجم روغن گیربکس هلیکال شافت مستقیم طرح VEM
تیپ گیربکس | ZG0 | ZG1 | ZG2 | ZG3 | ZG4 |
G110 | 0.33 | 0.5 | 0.65 | 1.25 | 3.3 |
G120 | 0.68 | 1.15 | 1.65 | 3.5 | 8 |
G130 | 0.36 | 0.55 | 1.05 | 2 | 3.7 |
G140 | 0.55 | 0.75 | 1.45 | 2.8 | 5 |
G150 | 0.28 | 0.32 | 0.38 | 0.7 | 2.5 |
G160 | 0.28 | 0.32 | 0.38 | 0.7 | 2.5 |
G310 | 0.22 | 0.26 | 0.65 | 1.1 | 2.9 |
G320 | 0.6 | 0.95 | 1.8 | 3.3 | 7.5 |
G330 | 0.36 | 0.51 | 1.05 | 2 | 3.5 |
G340 | 0.47 | 0.7 | 1.5 | 2.55 | 5 |
G350 | 0.22 | 0.24 | 0.5 | 0.6 | 2.35 |
G360 | 0.22 | 0.24 | 0.5 | 0.6 | 2.35 |
جدول حجم روغن گیربکس هلیکال شافت مستقیم طرح SEW
تیپ گیربکس | M1 | M2 | M3 | M4 | M5 |
R07 | 0.12 | 0.2 | 0.2 | 0.2 | 0.2 |
R17 | 0.25 | 0.55 | 0.35 | 0.55 | 0.35 |
R27 | 0.25/0.40 | 0.7 | 0.5 | 0.7 | 0.5 |
R37 | 0.30/0.95 | 0.85 | 0.95 | 1.05 | 0.75 |
R47 | 0.70/1.50 | 1.6 | 1.5 | 1.65 | 1.5 |
R57 | 0.80/1.70 | 1.9 | 1.7 | 2.1 | 1.7 |
R67 | 1.10/2.30 | 2.60/3.50 | 2.8 | 3.2 | 1.8 |
R77 | 1.20/3.00 | 3.80/4.10 | 3.6 | 4.1 | 2.5 |
R87 | 2.30/6.0 | 6.7/8.2 | 7.2 | 7.7 | 6.3 |
R97 | 4.60/9.8 | 11.7/14.0 | 11.7 | 13.4 | 11.3 |
R107 | 6.0/13.7 | 16.3 | 16.9 | 19.2 | 13.2 |
R137 | 10.0/25.0 | 28 | 29.5 | 31.5 | 25 |
R147 | 15.4/40.0 | 46.5 | 48 | 52 | 39.5 |
R167 | 27.0/70.0 | 82 | 78 | 88 | 66 |
جدول حجم روغن گیربکس هلیکال آویز (سری F)
تیپ گیربکس | M1 | M2 | M3 | M4 | M5 | M6 |
F27 | 0.6 | 0.8 | 0.65 | 0.7 | 0.6 | 0.6 |
F37 | 0.95 | 1.25 | 0.7 | 1.25 | 1 | 1.1 |
F47 | 1.5 | 1.8 | 1.1 | 1.9 | 1.5 | 1.7 |
F57 | 2.6 | 3.5 | 2.1 | 3.5 | 2.8 | 2.9 |
F67 | 2.7 | 3.8 | 1.9 | 3.8 | 2.9 | 3.2 |
F77 | 5.9 | 7.3 | 4.3 | 8 | 6 | 6.3 |
F87 | 10.8 | 13 | 7.7 | 13.8 | 10.8 | 11 |
F97 | 18.5 | 22.5 | 12.6 | 25.2 | 18.5 | 20 |
F107 | 24.5 | 32 | 19.5 | 37.5 | 27 | 27 |
F127 | 40.5 | 54.5 | 34 | 61 | 46.3 | 47 |
F157 | 69 | 104 | 63 | 105 | 86 | 78 |
جدول حجم روغن گیربکس بول هلیکال (Bevel Helical) سری K
تیپ | M1 | M2 | M3 | M4 | M5 | M6 |
K37 | 0.5 | 1 | 1 | 1.25 | 0.95 | 0.95 |
K47 | 0.8 | 1.3 | 1.5 | 2 | 1.6 | 1.6 |
K57 | 1.2 | 2.3 | 2.5 | 2.8 | 2.6 | 2.4 |
K67 | 1.1 | 2.4 | 2.6 | 3.45 | 2.6 | 2.6 |
K77 | 2.2 | 4.1 | 4.4 | 5.8 | 4.2 | 4.4 |
K87 | 3.7 | 8 | 8.7 | 10.9 | 8 | 8 |
K97 | 7 | 14 | 15.7 | 20 | 15.7 | 15.5 |
K107 | 10 | 21 | 25.5 | 33.5 | 24 | 24 |
K127 | 21 | 41.5 | 44 | 54 | 40 | 41 |
K157 | 31 | 62 | 65 | 90 | 58 | 62 |
K167 | 33 | 95 | 105 | 123 | 85 | 84 |
K187 | 53 | 152 | 167 | 200 | 143 | 143 |
نوع نصب گیربکسها
در جدولهای حجم روغن، نوع نصب گیربکسها با حروف اختصاری مشخص شده است که در ادامه، معنای هرکدام آمده است:
- N: نصب پایهدار استاندارد (Base Mounted)
- M: نصب شافت مستقیم (Direct Shaft Mounted)
- A-V: نصب موتور فلنجدار (Flanged Motor Mount – PAM)
- FR/ FC/ FA/ F/ P: نصب با فلنج یا کوپل مستقیم (Flanged or Direct Coupled Mounts)
اجزای تشکیلدهنده روغن گیربکس
روغن گیربکس از سه جزء اصلی پایه روغن، افزودنیها و مواد پایدارکننده، تشکیل شده است. استفاده از روغن مخصوص گیربکس صنعتی با ویسکوزیته و افزودنیهای مناسب، باعث افزایش عمر و کارایی دستگاه میشود. پایه روغن میتواند معدنی، نیمهسینتتیک یا سینتتیک باشد و نقش اصلی آن انتقال حرارت، روانکاری و کاهش اصطکاک است.
برای افزایش کارایی روغن در شرایط کاری سخت، انواع مختلفی از افزودنیها به روغن پایه اضافه میشوند. این افزودنیها شامل موادی مانند ضدسایش، ضدکف، ضدخوردگی، بازدارنده اکسیداسیون و بهبوددهندههای شاخص گرانروی هستند که به بهبود عملکرد روغن و افزایش دوام آن کمک میکنند. ترکیب دقیق این اجزا باعث روانکاری مؤثر، کاهش سایش و افزایش عمر سیستم انتقال قدرت میشود.
در بلاگ نامیک سنتر با گیربکس های دستگاه تراش بیشتر آشنا شوید.
روغن مناسب، عملکرد بهتر و هزینه کمتر
انتخاب روغن مناسب برای گیربکس صنعتی نهتنها یک ضرورت فنی، بلکه یک راهکار اقتصادی برای افزایش بهرهوری و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری است. باتوجه به نوع گیربکس، شرایط کاری و توصیههای سازنده، استفاده از روغن با ویسکوزیته، پایه و افزودنیهای مناسب، هم عملکرد دستگاه را بالا میبرد و هم از خرجهای اضافی جلوگیری میکند.
برای دریافت مشاوره در مورد انتخاب و خرید بهترین روغن برای گیربکس صنعتی، میتوانید با کارشناسان ما در نامیک سنتر در ارتباط باشید.
سؤالات متداول
۱. چگونه روغن مناسب برای گیربکس صنعتی انتخاب کنیم؟
برای انتخاب روغن مناسب باید ویسکوزیته، نوع پایه روغن (معدنی یا سینتتیک)، مقاومت در برابر حرارت و فشار، سازگاری با قطعات، توصیه سازنده و شرایط کاری گیربکس را مدنظر قرار داد.
۲. تفاوت روغنهای معدنی و سینتتیک در گیربکس صنعتی چیست؟
روغنهای سینتتیک در دماهای بالا و شرایط سختتر عملکرد بهتر و دوام بیشتری دارند؛ اما روغنهای معدنی معمولا ارزانتر و برای شرایط سبکتر مناسب هستند.
۳. چرا استفاده از روغن توصیهشده توسط سازنده مهم است؟
چون این روغنها بر اساس مشخصات فنی و شرایط کاری گیربکس انتخاب شدهاند و باعث بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید قطعات میشوند.
۴. چگونه روغن گیربکس دستگاه تراش انتخاب کنیم؟
ویسکوزیته متناسب با شرایط کاری، نوع پایه روغن (معدنی یا سینتتیک)، مقاومت در برابر حرارت و فشار، سازگاری با قطعات داخلی و توصیههای سازنده دستگاه را در نظر بگیرید.